ناپایداری مدیریت شهری پاشنه آشیل توسعه رشت

رشت به شهر اولین‌ها معروف است، ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﻠﺪﯾﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ‏«ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ‏»، «ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ خوراک جهان ‏ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺩﺑﯿﺮﮐﻞ ﯾﻮﻧﺴﮑﻮ، ﺑﺎ ۱۷۰ ﻧﻮﻉ ﻏﺬﺍﯼ ﻣﺤﻠﯽ»،  ﺍﻭﻟﯿﻦ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ‏، ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﺍﺗﻮﺑﻮﺱ ﺷﻬﺮﯼ، اولین خط آهن ﺍﯾﺮﺍﻥ و سومین خط آهن جهان ‏«ﺭﺷﺖ – ﺍﻧﺰﻟﯽ»، ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪ ﺷﺒﺎﻧﻪ‌ﺭﻭﺯﯼ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﺍﻭﻟﯿﻦ ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﻕ ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ و ﺍﻭﻟﯿﻦ مجموعه ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ های ﺳﻨﮓ ﻓﺮﺵ ﺍﯾﺮﺍﻥ از جمله اولین های رشت است.

اما ساکنان رشت طی سالهای اخیر به دلیل انبوهی از مشکلات در حوزه توسعه و مدیریت شهری دیگر طعم اولین بودن را نمی‌چشند. ترافیک های سنگین در سطح شهر، فقدان مدیریت مناسب پسماند، رهاسازی زباله در خیابان، آلودگی روخانه ها، خیابان های فرسوده و نامناسب، ساخت و سازهای بی‌قواره و مشکلاتی از این دست بر چهره زیبا و تاریخی رشت سایه افکنده که همگی ریشه در مدیریت شهری رشت دارد.

مدیریت شهری رشت طی سالهای اخیر کاملاً بی ثبات بوده و تغییر مکرر شهرداران یا سرپرستان شهرداری خود گواه این ادعا است. مسئله ای که عمدتاً ریشه در انتخاب نادرست شهرداران و یا توقعات و همچنین سنگ اندازی شورا نشینان بر مدیریت شهر دارد. موضوعی که هرگونه برنامه ریزی و اجرا برای حل مشکلات رشت را با بن بست مواجه کرده و این کلان شهر را در آرزوی ثبات مدیریتی قرار داده است.

طی قرن چهاردهم خورشیدی سکان مدیریت شهرداری رشت تاکنون با احتساب انتخاب سرپرست در هر مرحله به بیش از ۷۰ نفر رسید که اولین شهردار رشت حاج میرزا خلیل رفیع طی سال های” ۱۳۰۰ – ۱۲۸۶” بود.

اما نکته تامل برانگیز اینجاست که تقریباً از دهه ۸۰ شهردارانی که برای رشت با انتخاب و رای اعضای شورای اسلامی این شهر مشغول به‌ کار شدند، بیشتر از یک سال نتوانستند تصدی پست شهرداری رشت را بر عهده داشته باشند بعد از مراحلی از جمله طرح سوال از شهردار، قانع نشدن از پاسخ‌ها و در نهایت استیضاح برکنار می‌شدند. سابقه ای که گویا اکنون نیز باید منتظر تکرار آن در دوران زمامداری سیدامیرحسین علوی باشیم.

شورای ششم رشت و استعفای شهردار یکماهه

با روی کارآمدن شورای ششم در مرداد ماه امسال سیدمحمد احمدی شهردار رشت که از مهرماه ۹۹ با ۹ رای اعضای شورای پنجم رشت به عنوان شهردار این شهر انتخاب شده بود، با ۹ رای اعضای شورا در سمت خود ابقاء شد، اما وی دهم شهریور ماه با حضور در جلسه شورای اسلامی رشت که به صورت غیرعلنی برگزار شده بود، استعفای خود را تقدیم شورا کرد. البته او مسائل شخصی و بیماری را دلیل استعفای خود اعلام کرده بود اما برخی شایعات و اخبار غیررسمی دلایل دیگری را برای استعفای او مترتب می دانند.

رییس شورای اسلامی رشت در جلسه بررسی استعفای شهردار رشت گفت: «به سید محمد احمدی گفتم برای آوردن شما به منظور به عهده گرفتن مسئولیت شهرداری رشت تک تک اعضا هزینه کردند تا با انتخاب شما ثبات و آرامش در مجموعه شهرداری رقم بخورد و ادامه کار با سرپرست را تجربه نکنیم» اما این صحبت ها مورد قبول احمدی شهردار رشت واقع نشد و خواستار برگزاری جلسه فوق العاده شورا برای بررسی و پذیرش استعفا شدند.

احمدی هم در این جلسه بیان کرده بود که علت کناره گیری بنده شخصی است و ارتباطی به اعضای شورا و مسایل بیرونی ندارد، بنده با فشار برای استعفا تصمیم نگرفته‌ام مگر اینکه شما اعضای شورا احساس کنید که از شما دلخور هستم.

در نهایت پس از استعفای احمدی، اعضای شورای اسلامی سیزدهم شهریور ماه امسال با برگزاری جلسه‌ای با هفت رای با استعفای وی موافقت کرده و یک نفر از مدیران شهرداری رشت را به عنوان سرپرست انتخاب کردند..

عضور شورای سابق پشت سکان شهرداری رشت 

اعضای شورای اسلامی رشت هفتم مهرماه امسال در جلسه علنی شورا با ۹ رای سیدامیرحسین علوی را به عنوان شهردار جدید شهر رشت برگزیدند که وی عضویت در شورای اسلامی چهارم و پنجم را در کارنامه داشت و می توان گفت که فردی آگاه به مشکلات شهر و همچنین فضای مدیریتی این کلان شهر بود.

انتخاب علوی با اکثریت آرا در حالی بود که رحیم شوقی و ناصر عطایی دیگر نامزدهای تصدی شهرداری رشت از ارائه برنامه در صحن شورا انصراف دادند و علوی تنها گزینه باقی مانده برای انتخاب اعضای شورا بود.

حکم سیدامیرحسین علوی شهردار رشت نیز پنجم آبان ماه امسال از سوی وزیر کشور صادر شد و وی فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

طرح سئوال از شهردار علوی را هم بی نصیب نگذاشت

طبق قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور، انتخاب شهرداران بر عهده اعضای شوراها است، همچنین اگر یک یا چند نفر از اعضای شورای شهر به عملکرد شهردار یا عملیات شهرداری ایرادی داشته باشند ابتدا توسط رییس‌ شورا مورد را به صورت روشن به شهردار تذکر خواهند داد، در صورت عدم رعایت مفاد مورد تذکر، موضوع به صورت سوال مطرح و سوالات به صورت کتبی از سوی رییس شورا اطلاع شهردار می‌رسد.

شهردار هم حداکثر به مدت ۱۰ روز از ابلاغ “دریافت سوالات” موظف است تا در جلسه عادی یا فوق‌ العاده‌ شورا حاضر و به سوالات پاسخ دهد در ادامه اگر حداکثر اعضای شورا از جواب‌ها قانع نشوند در جلسه دیگری موضوع، بار دیگر به صورت استیضاح که‌ حداقل به امضای یک سوم اعضای شورا رسیده باشد، ارائه می‌شود.

بالاخره پس از حدود سه ماه از فعالیت سید امیرحسین علوی به عنوان شهردار مرکز گیلان، هشتم دیماه طرح سوال از وی با ۹ سوال در صحن شورا وصول شد، به همین منظور جلسه فوق العاده شورای اسلامی رشت با موضوع طرح سوال از شهردار رشت در صحن شورا برگزار شد.

پس از پاسخ شهردار رشت به سوالات اعضای شورا، رای‌گیری مبنی بر قانع شدن و قانع نشدن اعضای شورا از جواب های سیدامیرحسن علوی انجام شد که در نهایت از ۱۱ عضو شورای اسلامی شهر رشت ۶ نفر (اکثریت) نسبت به پاسخ‌های شهردار قانع نشدند.

محمدحسین واثق کارگرنیا رییس شورای اسلامی رشت پس پایان این جلسه به خبرنگار ایرنا، گفته بود، استیضاح دست اعضای شورا است به این ترتیب اگر چهار نفر از اعضای شورای اسلامی رشت درخواست استیضاح دهند، استیضاح شهردار رشت کلید می‌خورد که البته این کار صورت نگرفت.

اما درست زمانی که تصور می‌شد دیگر خبری از استیضاح نیست و همه چیز برای منافع شهر ختم به خیر شد، اما کمتر از یک ماه بار دیگر بیست و یکم ماه جاری طرح سوال از شهردار رشت با ۹ رای موافق اعلام وصول شد، داستان تکراری که بر اساس قانون، شهردار فرصت دارد تا در موعد زمانی ۱۰ روزه برای پاسخگویی به سوالات اعضای شورای اسلامی رشت در صحن شورا حاضر شود.

شنیده‌ها حاکی از آن است که اکنون سیدامیرحسین علوی شهردار رشت در یک قدمی استیضاح قرار دارد. حال فارغ از اینکه چه کسی در پشت صندلی شهرداری رشت نشسته است و به دور از هرگونه جناح بندی، بار دیگر شهر رشت در آستانه تغییر زودهنگام مدیریت شهری قرار گرفته است. مشکلی که برای توسعه و حل مشکلات رشت اکنون در آستانه بحران قرار گرفته است.

عملکرد شهرداری رشت در گذشته و حال مشخص است

شهردار رشت در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا درباره دلیل طرح سوال طی ۲ ماه اخیر از سوی اعضای شورای اسلامی این شهر گفت: این موضوع را باید از اعضای شورای اسلامی رشت بپرسید.

سید امیرحسین علوی اظهار داشت: در این مرحله از طرح سوال از سوی اعضای شورای اسلامی رشت، سوالات اکثریت تکراری مطرح شد که در صحن شورا حاضر و برای همه آنان پاسخ دارم.

وی با تاکید بر اینکه عملکرد شهرداری رشت در گذشته و حال مشخص است، اظهار داشت: تمام موارد مطرح شده در سوالات، نقایصی است که از گذشته وجود داشته است.

شهردار رشت با بیان اینکه یکی از سوالات در مورد عزل و نصب‌ها است، اضافه کرد: براساس شیوه نامه‌ها و گزینش‌ها تا امروز همه عزل و نصب‌ها را بر اساس شایسته سالاری انجام داده‌ایم.

علوی گفت: برای همه سوالات مطرح شده از سوی اعضای شورای اسلامی شهر رشت “در طرح سوال”، در مدت فعالیت بنده در تصدی پست شهرداری رشت کار شده است که برای همه آنها پاسخ خواهم داشت.

فاجعه؛ توصیف شورا از میانگین یکساله عمر شهرداران رشت

نائب رییس شورای اسلامی شهر رشت در اینباره به ایرنا گفت: میانگین عمر فعالیت مدیریتی شهرداران رشت طی ۲۰ سال اخیر (پنج دوره گذشته شورا و هم اکنون شورای ششم) کمتر از یک سال بود که این مسئله را فاجعه مدیریتی در بدنه شهرداری رشت می‌دانم.

مجید عزیزی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر چرایی طرح سوال از شهردار رشت طی ۲ بار کمتر از ۲ ماه اظهار داشت: متاسفانه طرح سوالات از شهردار فنی نیست و موضوعات حاشیه‌ای منجر به این رفتارها شده‌است.

وی نسبت به تغییرات پی در پی و سریع شهرداران انتقاد کرد و ان را غیر اصولی دانست و افزود: اجرای پروژه‌های بزرگ نیازمند مدیریت باثبات است. مدیر باید فرصت ریل‌گذاری برای توسعه شهر را داشته باشد و زمینه اجرای خیلی از پروژه‌ها فراهم شود.

هدر رفت سرمایه شهر در جابه جایی‌های سست

نایب رییس شورای اسلامی رشت جابجایی متعدد مدیریت شهری را مانع توسعه شهر دانست و گفت: این جابجایی‌ها و بی‌ثباتی‌ها در مدیریت شهری موجب می‌شود که بسیاری از پروژه ها نیمه کاره رها شود، هدر رفت منابع مالی را به همراه داشته و توان مدیریت را نیز سست می‌کند.

وی اظهار داشت: این رویکردها و رفتارها موجب می‌شود که جایگاه و اقتدار مدیریت را در هر ارگان از جمله شهرداری سست کنیم، زمانی که مدیر اقتدار لازم را برای زیرمجموعه نداشته باشد، معمولا دستگاه ناکارآمد جلوه داده می‌شود.

نایب رییس شورای اسلامی رشت با تاکید بر اینکه باید به شهردار این شهر فرصت داده شود، افزود: بعضی از موضوعات در طرح سوال، برای اصلاح، نیازمند گذر زمان است بنابراین باید به شهردار فرصت دهیم.

عزیزی اظهار داشت: اشکالات و ایراداتی که اکنون به امیرحسین علوی شهردار رشت گرفته می‌شود و در قالب سوال مطرح شده ، در زمان شهردار پیشین نیز وجود داشت اما آن زمان در ابتدای فعالیت شورای ششم نسبت به ابقاء شهردار اقدام شد.

به هر حال اعضای شورای اسلامی رشت باید با تامل بیشتر و با توجه به منافع شهر و شهروندان برای ثبات مدیریت شهری این شهر تصمیم بگیرند، مردم از سستی مدیریت رشت به دلیل برخی مسایل حاشیه‌ای و منافع شخصی خسته‌اند، رشت شهر اولین ها برای توسعه، عمران و آبادانی نیازمند تصمیمات کارشناسی بدور از مسایل حاشیه‌ای و شخصی است.

شورای اسلامی رشت ۱۱ عضو دارد، این شهر دارای حدود ۷۰۰ هزار نفر جمعیت ثابت دارد که در طول روز به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر می‌رسد.